Ngày 11/9/2016 tại Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức lễ trao giải thưởng Trần Đại Nghĩa lần thứ nhất nhân kỷ niệm 103 năm ngày sinh Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa. Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam dự và chỉ đạo buổi lễ.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao giả thưởng cho các tác giả của hai công trình đoạt giải
Giải thưởng Trần Đại Nghĩa lần I vinh danh 2 công trình nghiên cứu khoa học xuất sắc là công trình “Ứng dụng công nghệ tiên tiến sản xuất văcxin phòng bệnh cho người” của GS.TSKH Hoàng Thủy Nguyên và cố GS.TSKH Đặng Đức Trạch (Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương). Kết quả công trình được thể hiện trong các sản phẩm văcxin do Viện dùng trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, đặc biệt là đối với trẻ em. Nhờ đó, hàng triệu trẻ em Việt Nam tránh được những di chứng, tật nguyền nặng nề và phòng được dịch bệnh nguy hiểm do virus gây nên. Điển hình như văcxin phòng bệnh bại liệt, văcxin viêm não Nhật Bản và viêm gan B…, tiết kiệm cho ngân sách nhà nước hàng chục tỷ đồng mỗi năm.
Công trình thứ hai được trao công trình “Công nghệ sản xuất tinh quặng sắt, thép và vật liệu xây dựng không nung từ bùn đỏ” của TS Vũ Đức Lợi (Viện Hóa học) và đồng tác giả TS Nguyễn Văn Tuấn (Công ty thép Thái Hưng) đã cơ bản giải quyết vấn đề xử lý môi trường, mở ra hướng đi triển vọng trong việc cung cấp nguồn nguyên liệu dồi dào cho thị trường vật liệu xây dựng không nung. Việc này góp phần nâng cao giá trị nguồn nguyên liệu, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững kinh tế – xã hội..
Đây là các công trình nghiên cứu có giá trị khoa học xuất sắc và đã triển khai ứng dụng ở Việt Nam, có đóng góp lớn vào việc phát triển kinh tế, xã hội, bảo vệ sức khoẻ nhân dân, bảo vệ môi trường, đảm bảo an ninh-quốc phòng của đất nước.
Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu tại buổi lễ
Phát biểu tại lễ trao giải, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định: đất nước muốn phát triển thì nền khoa học công nghệ phải mạnh hơn. Để làm được điều đó, nhân tố chính là các nhà khoa học, trong đó các nhà khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phải là đơn vị đi đầu.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Tôi mong muốn giải thưởng này không chỉ như bác Trần Đại Nghĩa nói là cống hiến về năng lực như lúc bác trả lời Bác Hồ, mà còn là cống hiến về tinh thần. Làm sao cho tinh thần Trần Đại Nghĩa, tinh thần tất cả vì đại nghĩa, vượt qua được khó khăn, vượt qua bản thân, những thứ rất đời thường để khoa học phát triển chắc chắn, nhanh hơn, góp phần xây dựng đất nước. Làm sao để những thứ tốt đẹp trong xã hội trước hết được khơi dậy, làm gương từ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ, từ các nhà khoa học. Tôi tin rằng nếu đặt bài toán, nhiệm vụ rõ ràng và dám tin tưởng, có rất nhiều người trẻ sẵn sàng dấn thân để cống hiến cho sự nghiệp này.”
Theo thông tin từ Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam, 2 công trình được trao giải năm nay được chọn lựa từ 15 công trình được giới thiệu trao giải. Mỗi giải thưởng sẽ có giá trị 200 triệu đồng. Khác với các giải thưởng khác về khoa học công nghệ, Giải thưởng Trần Đại Nghĩa hướng tới việc khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có thành tựu xuất sắc nhất về khoa học tự nhiên và công nghệ và đã trực tiếp tổ chức triển khai ứng dụng các kết quả đó để đóng góp vào sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội và đảm bảo an ninh – quốc phòng của đất nước.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và các đại biểu chụp ảnh lưu niệm cùng các tác giả đại giải
Dự kiến, mỗi năm Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam trao tặng không quá ba giải thưởng cho tác giả các công trình khoa học thuộc lĩnh vực Toán học, Khoa học Thông tin và Khoa học máy tính, Cơ học, Vật lý, Hoá học, khoa học về sự sống, khoa học về Trái đất (bao gồm Hải dương học) và Môi trường. Mỗi giải thưởng tặng không quá ba nhà khoa học.
